Don't worry, you'll get there

Hoeveel keer het ek die woorde gehoor daar in die begin toe ek pas begin werk het. Ek het gesukkel om vingerafdrukke gemaak te kry sodat ek my polisieklaring uit Suid-Afrika kon kry. Ek wou my registrasie by die onderwysersraad so vinng moontlik deur kry. Die gesukkel het my moedeloos gemaak en dis wat die Kiwi's die hele tyd vir my gesê het. Dit het my nie baie gehelp nie, ek wou die registrasie deur kry sodat ek meer geld kon verdien en kon uitkyk vir 'n permanente pos. My geduld was op proef gestel.

Nou sit ek weer in dieselfde posisie. 'n Biopsie is gedoen asook bloedtoetse en 'n CT scan. Maandag het ek die Oor, Neus en Keelarts gesien. Hy het 'n kamera, deur my neus, in my keel ingedruk, alles daar gesond verklaar en daana bevestig wat ons reeds geweet het. Dit is kanker, dis versprei na die een limfklier of knoop onder die kaak, maar my longe is skoon. Hy het gereël dat ek Donderdag, 3 Oktober, die spandokters ontmoet wat verantwoordelik sal wees vir my behandeling; chirurg, radioloog, onkoloog, plastiese chirurg, narkotiseer ens.

Ek is ook verwys vir 'n biopsie van die limfklier en 'n MRI scan van die sagte weefsel waar die seer in my mond is. Dit sal eers Maandag, 7 Oktober, en Dinsdag, 8 Oktober, gedoen word. Intussen moet ek maar wag en geduldig wees.

Vandag was ek weer by Magda Erasmus en sy sê, sy kan sien hoe die mondseer groei en my gesig is effens geswel waar die limfklier is. My geduld hardloop uit, ek weet, 'I'll get there eventually', maar vir my voel dit soos lewe of dood. Die angs val my aan oor die gedagte aan pyn, tande en been in my gesig wat moontlik verwyder moet word, die herkonstruksie van my gesig, 'radiation therapy', hare wat gaan uitval... dis soos 'n nagmerrie. Hoe gouer als gebeur, hoe kleiner is die kans dat dit versprei. 

Ek kyk na klein Aisling en ek weet dat ek graag nog 'n paar jaar saam met haar sal wil spandeer sodat sy my kan onthou. 'n Mens weet nie wat die toekoms inhou nie en mens leef asof jy vir ewig gaan lewe. Die ironie is, agt maande gelede was ek so depressief en wou ek nie meer lewe nie. Nou het ek weer lus vir die lewe, maar die toekoms is duister. Ons is mos nooit tevrede nie.

Ouma se melkbekkie

Kanker word gediagnoseer

In die middel van Junie begin ek 'n uitslag ontwikkel op my bors en nek. Oor die naweer begin ek soek na 'n na-ure kliniek. Ek sien dat daar 'n nuwe praktyk gaan open nie ver van ons nie met onder andere 'n dokter met die naam, Magda Erasmus. Dis hoe die gedagte ontstaan om van dokter te verander. Intussen sien ek ons vorige huisdokter, van meer as vyf jaar en sy diagnoseer my met gordelroos, op 'n snaakse plek aan die linkerkant van my nek agter en onder my hare in. My gestel moet af wees na die traumatiese tyd wat ek deurgemaak het met depressie. Ek het ook baie gewig verloor in die laaste maande.

Maar om terug te kom na die storie van die seer in my mond. Ek het my mond getrou met soutwater gespoel asook mondspoelmiddel, maar die seer word, wat my betref, net groter. Tien dae nadat ek die tandarts gesien het, besluit ek om Magda Erasmus te gaan sien, aangesien ons nou by die nuwe praktyk geregistreer is.

Die rede hoekom ek nie terug is na die tandarts toe nie, is eerstens die fooi wat ek moet betaal en tweedens het sy nie gedink dis nodig om antibiotika te gebruik om geneesing aan te help nie. Spoel met soutwater was haar voorskrif. Ek wou 'n tweede opinie hê. Ek het ook 'n ander opvallende knop in my nek ontwikkel wat my begin pla het sedert die gordelroos episode.

Vol versekering dat 'n dosis antibiotika die antwoord sal wees, is ek na Magda Erasmus, my eerste besoek aan haar. Sy het net een kyk na die seer gegee, haar kamera gekry en 'n foto geneem en dadelik gesê dat sy dink dit is meer as 'n net 'n plek waar ek my raakgebyt het. Sy gee my egter antibiotika op my aandrang en sê, as daar nie verbetering is teen die tyd wat die antibiotika klaar is nie, moet ek dadelik terugkom na haar. Die knop in my nek pla haar nie.

Na 'n week is ek terug by haar, bekommered dat die seer nie gesond word nie, maar haar woorde oor kanker het nie juis ingesink nie. Sy verseker my dat sy my reeds na 'n Mond, Kaak en Gesigarts verwys het en dat hul my sal kontak vir 'n afspraak. Sy gaan vir twee weke op vakansie, as ek niks van die spesialis hoor nie, moet ek haar dadelik laat weet sodra sy terug is.

Ek dring daarop aan dat sy vir my 'n verwysing moet gee om 'n sonar te laat doen van die knop in my nek en ek laat dit doen gedurende die tyd wat sy weg is. Nog voor ek Magda kan laat weet dat ek niks van die spesialis gehoor het in die twee weke wat sy weg was nie, kry ek 'n oproep van die verpleegster by hul praktyk dat ek 'n afspraak moet maak om Magda te gaan sien. Die woord kanker kom by my op en ek onthou haar bekommernis voor sy weg is op vakansie.

Die sonar het gewys dat knop waaroor ek bekommerd is, is niks om oor bekommerd te wees nie, maar daar is 'n ander knop of knoop (node) onder my kaak, aan die kant waar die mondseer is, waaroor die radioloog bekommerd is. Hul het aanbeveel dat ek na 'n Oor, Neus en Keelarts gaan vir 'n biopsie.

Ons kan nie kla nie, alle spesialisdieste is gratis. Hendrik se twee operasies, chemo, vyf jaar se bloedtoetse, jaarlikse scan en kolonoskopie het ons nie 'n sent gekos nie, maar hier is geen haas nie, eilandtyd... Ek weet nou dat die mondseer ernstig is, maar moet weer twee weke wag om die ONK arts te sien. Dit is 'n lang wag en die realiteit van kanker sak in.

Dinsdagmiddag kry ek 'n boodskap dat ek die Mond, Kaak en Gesigarts Woensdag twee-uur kan sien. Ons het reeds die dag afgevat om stad toe te gaan na die konsulaat vir ons paspoorte. Ek het uitgesien na 'n sorglose dag in die stad saam met Hendrik.

Dis 'n pragtige sonskyndag wat bederf is met die diagnose van kanker.

Depressie vs Kanker

Aan die begin van die jaar het ek deur 'n episode van 'major depression' gegaan (dis weer 'n storie vir 'n ander dag). Ek was platgeslaan met angs en depressie en kon vir drie maande glad nie funksioneer of werk nie. Dit was 'n skrikwekkende ervaring wat ek nie weer wil beleef nie. Ek het baie dae gewens ek het liewer kanker gekry, want niemand is skaam om oor kanker te praat nie, maar as jy mental health issues het, word daar agter die hand daaroor gefluister.

Nou ja, nou het ek kanker en ek kan jul verseker, ek het baie vinniger hulp gekry toe ek gaan aanklop het met depressie by die vier-en-twintig uur krisis kliniek van die Hutt Valley Hospitaal. Van die oomblik wat ek die noodnommer geskakel het, tot ek 'n psigiater gesien het, het daar seker nie meer as twee tot drie ure verloop nie.

In Januarie hierdie jaar, terwyl ons by Hannetjie en Frederick gekuier het in Auckland, het ek bewus geword van 'n plekkie op een van my kiestande. Met my tong het dit gevoel soos 'n klein gaatjie. Aan die begin van April het ek uiteindelik by die tandarts uitgekom. Hy sê, dis net 'n tjip, maar hy sal dit opvul. Na 'n paar weke word ek bewus dat ek die binnekant my wang gedurig raakbyt met die tand waaraan gewerk is.

Ek moan en groan by Hendrik dat ek wil teruggaan na die tandarts om sy brouwerk reg te maak, maar ek doen dit nooit nie. Ek is in 'n stryd met depressie en is net gefokus daarop om uit die donkergat te kom. Tandartse is nie op my lysie nie.

In Julie is ek weer amper my ouself en werk ek weer toe ek 'n briefie van die tandarts in die pos kry; dis tyd vir my twee jaarlikse roetine ondersoek. Teen daardie tyd is die seer in my wang seker so een sentimeter in deursnee.

Die tandarts bekyk die seer en wys dit vir my met haar spieëltjie. Dis die eerste keer dat ek dit behoorlik kan sien onder die helder ligte en ek besef dit is baie erger as wat ek gedink het. Sy vyl die onderste en boonste kiestande aan die wang se kant af om te voorkom dat ek myself opeet☺ Sy sê, ek moet net aanhou om my mond met soutwater te spoel, wat ek reeds gedoen het. Die seer behoort vinnig te herstel, maar as dit nie in twee weke beter is nie moet ek terugkom. Sy kan nie x-strale neem vir die roetine ondersoek nie voor die seer genees het nie. Die tien minute by haar kos my $160.

In New Zealand is mediese versorging gratis, maar dit sluit ongelukkig nie tande en brille in nie behalwe as jy mediese versekering het. Ons betaal maar vir ons brille en tandartsbesoeke. Dit kos nog steeds minder as om versekering uit te neem. Gelukkig het ons albei gesonde tande.

Behalwe vir die baie geld wat ek moes betaal, is ek gelukkig en seker my mondwond gaan nou gesond word... min wetende wat die toekoms vir my gaan inhou. Hoe gelukkig is ons dat ons nie in die toekoms kan sien nie

Nou ja, dis die begin van my storie oor my kanker. Oor die depressie sal ek op 'n anderkeer praat, want dit is so, om oor depressie te praat is baie moeiliker, komplekser en emosioneel, maar dit is net so dodelik soos kanker.

Kanker tref ons weer

Op die 18de September 2014 is Hendrik uit die hospitaal ontslaan nadat hy met kolonkanker gediagnoseer is, 'n groot deel van sy kolon verwyder is en hy twee weke in die hospitaal spandeer het om te herstel.

Hendrik net voor hy die hospitaal verlaat het, opgedress en reg om huis toe te gaan

Die lewe is vol ironie en so het die ironie ons ook weer getref. Op 18 September 2019, vyf jaar nadat Hendrik die hospitaal verlaat het, word ek gediagnoseer met kanker.

Na my en Hendrik se besoek aan die Suid-Afrikaanse konselaat Woensdag, het ek 'n afspraak by 'n Mond, Kaak en Gesigspesialis gehad om 'n biopsie te doen van 'n seer in my mond wat nie wil gesond word nie. Ek het reeds geweet wat die diagnose sal wees, want ons huisdokter het dit nie van my weggesteek nie. Nou ja, die spesialis, wat toevallig ook Afrikaans is, het 'n biopsie gedoen, my gestuur vir bloedtoetse en verwys vir 'n CT scan om te bepaal of die kanker versprei het.

Vrydagoggend nege-uur moes Hendrik by die radiologie afdeling van die Hutt Hospitaal wees om sy laaste CT scan te kry. Hy is nou vyf jaar skoon van kanker en kan dit agter hom plaas. 

Twee-uur op dieselfde dag moes ek by dieselfde plek wees om my eerste CT scan te laat doen om my pad met kanker te begin. Dit was 'n Vrydagmiddag en ek het geweet dat ek eers in die volgende week die uitslae sou kry. Dis 'n lang, uitmergelende naweek!

Nou wag ons vir die uitslae van al die toetse en Maandag vroeg het ek 'n afspraak by 'n Oor-, Neus- en Keelarts om 'n biopsie te neem van 'n knoop (node) wat onder my kakebeen ontwikkel het. Dis 'n angswekkende gewag!

Hoe gouer hul opereer hoe beter, maar hier is daar geen haas nie. Ons huisdokter, Magda Erasmus, het 'n maand lank gesukkel om my by spesialiste in te kry dat die diagnose gemaak kan word en ek na 'n onkoloog en chirurg verwys kan word. Die gewag maak my klaar, want ek kan voel en sien hoe die seer in my mond groei. Daar is ook 'n knoop onder my kakebeen wat elke dag groter en seerder word, maar ek weet ons sal daar uitkom... geduld! 

In Afrika is dit afrikatyd, op 'n eiland is dit eilandtyd. Ek behoort gewoond te wees daaraan, maar as dit by mens se gesondheid kom, wil jy nie wag nie. My geduld word beproef! 'But eventually we'll get there', soos die Kiwi's sê. Intussen sal ek maar bolletjies rol en bid vir die beste.

Dubbelburgerskap

Dit het ons lank gevat om aansoek te doen vir New Zealandse burgerskap, maar op 14 Februarie 2019 het ons dit uiteindelik ontvang tydens 'n seremonie in die stadsaal in Lower Hutt. Baie water het in die see geloop sedert ons op 9 Februarie 2011 twaalfuur in die nag, voet aan wal gesit het op Wellington se lughawe. Ons het deur 'n wonderlike tyd van euforie gegaan tot die donkerste tye waar ek gevoel het ek staan teen 'n muur, 'n tweestryd tussen jou geboorte land en die land wat jy aangeneem het. Immigrasie is definitief nie vir sissies nie. Ek het myself nog nooit as dapper beskou nie, maar om hier in die vreemde te kom vestig, is sekerlik die dapperste ding wat ek nog ooit gedoen het. 

Ek en Hendrik het besluit om ons Suid-Afrikaanse burgerskap te behou en aangesien ons paspoorte verval, moes ons ingaan na die Suid-Afrikaanse konselaat om dit daar te laat hernu. Op die 18de September is ons in na Wellingtonstad om dit te gaan doen. Dit was 'n pragtige sonskyndag, ideaal om langs die Queens Wharf te stap soos ons baie gedoen het toe ons nog nuut was in Wellington. Ek besluit toe ons moet gaan koffie drink by die café waar ons die heel eerste oggend na ons aankoms koffie gedrink het. Hendrik het vanuit Suid-Afrika op die internet vir ons 'n bankrekening geopen en geld daarop inbetaal, maar ons moes die bankrekening aktiveer sodra ons hier aangekom het ten einde toegang tot die geld te kry. Ek, Hendrik en Rialeen het daardie eerste oggend in 2011 in die stegie oppad na die bank, koffie gedrink terwyl ons gewag het vir die bank om oop temaak.

Deur die venster van die konselaatskantore in Wellingtonse middestad 

n Skoenlapper in my koffie #baristaart

Ons was vroeg by die konselaat en is vinnig en vriendelik gehelp, vingerafdrukke gedoen en daarna het ons deur die stad na Cubastraat gestap en Courtney Place. Daar het ons iets geëet vir middagete, maar ons het geweet ons kan nie te lank vertoef nie, want ek het 'n afspraak met 'n Mond, Kaak en Gesigspesialis by die Hutt Hospitaal se 'Dental Clinic' gehad vir twee-uur.

Dit was so lekker om al die ou herinneringe terug te bring van daardie eerste agtien maande toe ek en Rialeen alleenig hier in Wellington gewoon het, sorgloos soos 'n lang vakansie. Ons het alles in die stad kom doen, want daar is niks in Johnsonville nie, net die basiese winkels, geen flieks of teaters nie. Ons het selfs na 'n internasionale kerk in die middestad gegaan en 'n huisdokter daar gehad. Die goeie ou dae!